Gönüllü, yaşadığı topluma, maddi bir çıkar beklemeksizin, zamanını ve yeteneklerini kullanarak fayda sağlayacak işler yapmayı kabul eden kişidir. Gönüllülük programları kamu veya özel sektör kurumları tarafından gerçekleştirilebilmektedir. Son yıllarda gönüllülük programlarının artması gönüllü kavramını önemli bir konu haline getirmiştir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 1985 yılında, gönüllü çalışmaları ve faydalarını dünya çapında duyurmak ve gönüllü programlara katılımı arttırmak amacıyla 5 Aralık tarihinin her yıl Dünya Gönüllüler Günü olarak kutlanmasına karar vermiştir.
Sivil toplum kuruluşları dünya çapında gönüllülerle birlikte toplumun gelişmesi için yararlı projeler yürütmektedir. Gönüllülük, ihtiyacı olan bireylere ve topluluklara yardım etmenin önemli bir yoludur. Gönüllülük faaliyetleri, ihtiyaçların oluşmasındaki sebeplerin ortadan kaldırılmasına yönelik çok yönlü uygulama alanları kapsamaktadır.
Gönüllü iş gücü ve insan kaynağı katkısı, önemli bir ekonomik değer yaratmaktadır. Gönüllülüğün topluma ve bireye kazanımları oldukça fazladır. Gönüllü programların artması birçok olumlu etkiyi birlikte harekete geçirmektedir. Gönüllülük bireylerin, sosyal olma, yeni deneyimler kazanma ve faydalı olma gibi birçok ihtiyacını karşılamaktadır. Gönüllülük, değerler üzerine kurulan uygulamaları kapsar. Yardımlaşma, yarar sağlama, sorun çözme, birlik olma, ülkeye faydalı birey olma gibi ortak konularda insanların aynı amaç ve hedefler doğrultusunda gönüllü görev almalarını sağlamaktadır. Gelişmiş toplumlarda gönüllü programları ve gönüllü sayıları oldukça yüksektir.